ถาม : มีอายุมากขึ้นแต่สมาธิสั้นลง ให้ท่านช่วยแนะนำ
ตอบ : สมาธิ คือ ความตั้งใจมั่น ที่มีอายุมากขึ้นสมาธิกลับสั้นลง บางทีอะไรๆค่อยเป็นไปตามธรรมชาติ ไม่ใช่คนแก่จะมีสมาธิตั้งมั่นเสมอไป ไม่ใช่ บางทีจะมีสมาธิตั้งมั่นขึ้นอยู่กับพื้นฐานที่เราฝึกหัดมาเรื่อย ๆ ตรงนั้นมันจะมีความตั้งใจหรืออะไรมันแน่นขึ้น
แต่ถ้าแก่ป่านนี้ท่านให้มองว่านี่แหละคือสัจธรรม ความตั้งอกตั้งใจ บางทีมันก็ไม่ได้ตามที่เราตั้งใจหรอก เพราะกฎของธรรมดากฎของธรรมชาติ ให้มองดูว่านี่แหละคือสัจธรรม มันไม่เที่ยง มันทรงไว้ซึ่งสภาพเดิมไม่ได้เพราะจิตใจของเรา นามธรรมของเรา มันไม่เที่ยง หรือที่เรียกว่าสัญญาไม่เที่ยง ความตั้งจิตตั้งใจบางทีมันไม่ได้หรอก เหมือนกับเราตั้งใจ เพราะฉะนั้นครูบาอาจารย์ท่านก็ว่าท่านได้อาศัยของเก่าๆที่ได้สะสมมา เราได้อาศัยของเก่า ได้พึ่งพาของเก่า เหมือนกับญาติโยมนี่แหละ เป็นข้าราชการพอเกษียณ มีบำเหน็จบำนาญมาแล้ว บอกว่า ไม่ได้ทำงานทำไมมีอยู่มีใช้ ก็เพราะแต่ก่อนเคยทำมาแล้ว อาศัยของเก่า โยม ครูบาอาจารย์ก็เหมือนกัน ได้ฝึกหัดมาและได้อาศัยของเก่า ที่เจ้าของได้ฝึกหัดมา จะมาให้มันมีสมรรถภาพดีเหมือนกับแต่ก่อนมันเป็นไปไม่ได้ นี่คือกฎธรรมดากฎธรรมชาติ ท่านจึงอยากให้เราทำไว้หาไว้สะสมไว้เพราะในอนาคตย่อมไม่แน่นอนอยู่แล้ว ที่มันสั้นก็ไม่ใช่มันเป็นอะไรหรอกเพราะมันเป็นกฎธรรมชาติอย่างนั้น
พระอธิการแสง รกฺขิโต
วัดป่า ก.ม.ศูนย์ บุรีรัมย์
สาขาวัดหนองป่าพงที่ 186
หนังสือตอบตามธรรม เล่ม 3