[๓๘๙]    ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย  เวทนา ๓ นี้ เกิดแต่ผัสสะ  มีผัสสะเป็นมูล  มีผัสสะเป็นเหตุ  มีผัสสะเป็นปัจจัย  เวทนา ๓  เป็นไฉน  เวทนา ๓ คือ    สุขเวทนา    ทุกขเวทนา    อทุกขมสุขเวทนา    ดูก่อนภิกษุทั้งหลายสุขเวทนาเกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นปัจจัยแห่งสุขเวทนา    ความเสวยอารมณ์ที่เกิดแต่ผัสสะนั้น    ชื่อว่าสุขเวทนา    เกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้น   ย่อมดับไป   สงบไป   เพราะผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้นแลดับไป    ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย    ทุกขเวทนาย่อมเกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนา   ความเสวยอารมณ์   อันเกิดแต่ผัสสะนั้น   ชื่อว่าทุกขเวทนา   เกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนานั้น ย่อมดับไป สงบไป เพราะผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนา 

นั้นแลดับไป   อทุกขมสุขเวทนา   ย่อมเกิดขึ้น   เพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งอทุกขมสุขเวทนา    ความเสวยอารมณ์อันเกิดแต่ผัสสะนั้น    ชื่อว่าอทุกขมสุขเวทนา    เกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งอทุกขมสุข- เวทนานั้น   ย่อมดับไป   สงบไป   เพราะผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งอทุกขมสุข-เวทนานั้นแลดับไป.

 

           [๓๙๐]   ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย   เพราะไม้สองอันเสียดสีกัน  เพราะการเสียดสีกันจึงเกิดไออุ่น    จึงเกิดไฟ    เพราะแยกไม้ทั้งสองอันนั้นแหละออกจากกัน   ไออุ่นที่เกิดเพราะการเสียดสีนั้นย่อมดับไป   สงบไป   ฉันใดดูกอนภิกษุทั้งหลาย    เวทนา  ๓  นี้ก็ฉันนั้นเหมือนกันแล    เกิดแต่ผัสสะ มีผัสสะเป็นมูล  มีผัสสะเป็นเหตุ  มีผัสสะเป็นปัจจัย  เวทนาอันเกิดแต่ผัสสะเกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะที่เกิดแต่ปัจจัยนั้น     ย่อมดับเพราะผัสสะที่เกิดแต่ปัจจัยนั้นดับไป.

 

 จบ  ผัสสมูลกสูตรที่ ๑๐

 #สํ.สฬา.๒๙/๒๔/๓๙๐